Zanim stanął przed plutonem egzekucyjnym, mimo młodego wieku, zdążył już zostawić po sobie ślad w niemal wszystkich dziedzinach literatury: jako poeta, dramaturg, krytyk, prozaik, redaktor oraz organizator i działacz kulturalny. Każda śmierć młodego, tak dobrze zapowiadającego się talentu rodzi pytania: kim byłby, gdyby...? Co straciła kultura? Jednak w odpowiedzi na te pytania możemy już tylko bezradnie milczeć. Jak więc żył Andrzej Trzebiński? poniedziałek, 18 lutego 2013
Chłopiec z książką w dłoni
Zanim stanął przed plutonem egzekucyjnym, mimo młodego wieku, zdążył już zostawić po sobie ślad w niemal wszystkich dziedzinach literatury: jako poeta, dramaturg, krytyk, prozaik, redaktor oraz organizator i działacz kulturalny. Każda śmierć młodego, tak dobrze zapowiadającego się talentu rodzi pytania: kim byłby, gdyby...? Co straciła kultura? Jednak w odpowiedzi na te pytania możemy już tylko bezradnie milczeć. Jak więc żył Andrzej Trzebiński? sobota, 12 stycznia 2013
Mały wielki Czortków
Czortków. Małe miasto niedaleko Tarnopola. Dziś na Ukrainie, przed wojną w granicach II Rzeczypospolitej. Zapomniana kresowa miejscowość była jednak świadkiem szczególnych wydarzeń. To tutaj bowiem miał miejsce pierwszy zbrojny zryw skierowany przeciw sowieckim okupantom w trakcie II wojny światowej. Mija właśnie 73. rocznica zapomnianego powstania czortkowskiego.piątek, 4 stycznia 2013
Śmierć w obiektywie
poniedziałek, 19 listopada 2012
Sukienka w plecaku
środa, 24 października 2012
Sprawa Emila B.
Obok Roberta
Brylewskiego czy Kazimierza Staszewskiego był jednym z najsłynniejszych uczniów
XI Liceum Ogólnokształcącego im. Mikołaja Reja w Warszawie. Na kartach polskiej
historii zapisał się jako najmłodsza ofiara stanu wojennego, a jego zagadkowa
śmierć do dziś nie została rozszyfrowana. Zapraszam na lekturę o Emilu Barchańskim.
poniedziałek, 8 października 2012
Generał-barman
Senat Rzeczypospolitej Polskiej jednomyślnie przyjął uchwałę ustanawiającą październik 2012 roku miesiącem pamięci generała Stanisława Maczka. Mija właśnie 120 lat od jego narodzin. Człowiek ten zasłużył się polskiemu narodowi "działalnością niepodległościową przed powstaniem II Rzeczypospolitej, uczestnictwem w wojnie polsko-bolszewickiej 1920 roku oraz walką na frontach drugiej wojny światowej w kraju i za granicą". To dobra okazja, by przypomnieć tę postać. czwartek, 6 września 2012
Jacek Karpiński (1927-2010)
Jego historia to jeden z najbardziej jaskrawych przykładów na to, jak w Bloku Wschodnim marnowały się ludzkie kariery. Uznano, że jego wynalazek nie nadaje się do realizacji - a to dlatego, że "takiej technologii nie ma i być nie może; gdyby była, to Amerykanie już by ją na pewno wykorzystali". Dziś na blogu o tym, dlaczego na całym świecie ludzie rozpoznają Steve'a Jobsa i Billa Gatesa, a nie słyszeli o Jacku Karpińskim.środa, 4 kwietnia 2012
Wychowawca
Jeśli przyjrzeć się grafice na górze naszego bloga, można dostrzec tam zarysy twarzy kilku ważnych postaci polskiej historii. Irena Sendler, Ignacy Paderewski, Stefan Starzyński... No i on - bohater tej notki, którego rok - na mocy uchwały Sejmu RP - właśnie obchodzimy. Janusz Korczak. Upamiętnienie przez Sejm ma związek z 70. rocznicą jego śmierci. Zapewne każdy z nas wie mniej więcej, kim był. Warto jednak bliżej poznać tę postać.sobota, 4 lutego 2012
Stańczyk
wtorek, 3 stycznia 2012
Wojtek

Wszyscy znamy Kubusia Puchatka, a kto zna Wojtka? Ten dzielny niedźwiedź, choć niedługo minie 50 lat od jego śmierci, nadal jest bardzo popularny w Wielkiej Brytanii. Na Wyspach powstały na jego cześć tablice pamiątkowe, pomniki, a nawet piosenka. W Polsce tymczasem mało kto słyszał o szeregowcu Armii gen. Andersa, który brał udział w bitwie pod Monte Cassino.Dzieci, które kochają Kubusia Puchatka, dałyby im wszystko, ale po lesie chodzi myśliwy i celuje z fuzji między tych dwoje małych oczu.Zbigniew Herbert - Niedźwiedzie
czwartek, 29 grudnia 2011
Sygryda Storråda
Na koniec 2011 roku notka na luźniejszy temat.
czwartek, 17 listopada 2011
Najważniejsi
W jednej z wcześniejszych notek obiecałem Czytelnikom, że na blogu przedstawię wielkiego formatu osiągnięcia polskich kryptologów, co niniejszym czynię. Tytuł "Najważniejsi" nie jest przypadkowy. Gdy zdamy sobie sprawę, jak istotne dla przebiegu każdej wojny jest to, by przewidzieć ruchy przeciwnika, śmiało możemy dojść do wniosku, że bez umiejętnego złamania tajemnych szyfrów wroga wygranie nawet pojedynczej bitwy może stać się niemożliwe. W dziedzinie kryptologii bezsporne są osiągnięcia polskich uczonych - trudno sobie to wyobrazić, ale bez nich losy walk z bolszewikami w 1920 roku, a także II wojny światowej byłyby zupełnie inne. wtorek, 15 listopada 2011
Biskup niezłomny
czwartek, 20 października 2011
Oszołom
Choć ta historia wydaje się niewiarygodna, wydarzyła się naprawdę. 18 lipca 2011 roku minęło 20 lat od jego nagłej śmierci. Dlaczego był "oszołomem"? Tytuł notki został zaczerpnięty z filmu przedstawiającego jego historię i nawiązuje do etykietki, jaką pewne środowiska lubią przyczepiać ludziom takim jak on - którzy nie uznają "oficjalnej" wersji wydarzeń związanych z transformacją ustrojową i są przekonani o udziale służb specjalnych w tym procesie.Tytułowym "oszołomem" był Michał Falzmann, postać praktycznie kompletnie nieistniejąca w publicznej świadomości. Mało kto z żyjących w tamtych czasach pamięta dziś o aferze FOZZ, tymczasem jest to największa afera finansowa po 1989 roku w Polsce.
czwartek, 8 września 2011
Generał Anders - część II
Jak wspomniałem w I części notki o generale, po kolejnym ograniczeniu racji żywnościowych dla tzw. Armii Polskiej postanowiono ewakuować skupionych przy Andersie Polaków z ZSRR. W ciągu kilku miesięcy 1942 roku udało się wyprowadzić z państwa Stalina aż 114 tysięcy osób, w tym 30 tysięcy cywili (których z kolei prawie połowę stanowiły dzieci). Z ewakuowanych jednostek utworzono Armię Polską na Wschodzie, podlegającą operacyjnie brytyjskiemu dowództwu. Po 9 miesiącach wydzielono z niej samodzielny Drugi Korpus Polski, który najpierw został przesunięty do Egiptu, a później na front włoski - to właśnie ta jednostka uczestniczyła w bitwie pod Monte Cassino w maju 1944 roku.poniedziałek, 22 sierpnia 2011
23 sierpnia - Europejski Dzień Pamięci Ofiar Reżimów Totalitarnych
Dokładnie 23 sierpnia miną 72 lata od dnia, w którym podpisano pakt między III Rzeszą a ZSRR, znany jako pakt Ribbentrop-Mołotow (od nazwisk ministrów spraw zagranicznych tych państw). Umowa ta bezpośrednio przyczyniła się do wybuchu II wojny światowej, która pochłonęła miliony niewinnych istnień. Z tej okazji ustanowiony został Europejski Dzień Pamięci Ofiar Reżimów Totalitarnych, który po raz pierwszy obchodzony będzie jutro, nie bez przyczyny w Warszawie.
środa, 3 sierpnia 2011
Generał Anders - część I
4 sierpnia 2011 roku mija 70. rocznica wyjścia na wolność z sowieckiego więzienia generała Władysława Andersa. To dobra okazja, by przypomnieć losy tej postaci. Generał dożył na emigracji spokojnej starości, choć niewiele brakowało, a skończyłby wraz z innymi oficerami w katyńskiej ziemi...sobota, 30 lipca 2011
Odnowiciel
Na chwilę przenosimy się do okresu dawniejszego od dotychczas opisywanych. Do "mrocznych i okrutnych" czasów średniowiecznych. Gdy niedawno zorganizowano plebiscyt na najwybitniejszego polskiego władcę, w czołówce znaleźli się Kazimierz Wielki, Mieszko I, Jan III Sobieski oraz Władysław Jagiełło. Zapewne każdy z nas, gdyby zadano mu takie pytanie, m.in. kogoś z tej trójki by wymienił. Nie przeczę, że były to postacie wybitne i zasłużone. Chciałbym jednak przypomnieć (w końcu taka jest rola tego bloga) o innym polskim władcy, który pozostaje mało znany - niesłusznie! Przedstawiam Czytelnikom Kazimierza I, zwanego nie bez przyczyny Odnowicielem.poniedziałek, 25 lipca 2011
Polacy w okresie II wojny światowej - ofiary? sprawcy? bohaterowie?
w niedawnym przemówieniu z okazji rocznicy zbrodni w Jedwabnem napisał - naród ofiar musiał uznać niełatwą prawdę, że bywał także sprawcą. Choć w tekście tym - bardzo słusznie - zwrócił on uwagę na sytuację, jaka panowała w tamtych czasach na terenach okupowanych, a także przypomniał, że wielu Polaków niosło Żydom pomoc, to jednak aż prosi się, by przypomnieć parę faktów o tym, jak wyglądał udział Polaków w II wojnie światowej i zadać pytanie, czy faktycznie byliśmy jako naród sprawcą zbrodni?środa, 13 kwietnia 2011
Janusz Krupski (1951-2010)
Dziś notka jak na ten blog dość nietypowa, bo o postaci, która była wśród nas jeszcze rok temu. Mam wrażenie, że gdyby nie to, że Janusz Krupski - bo o nim mowa - zginął w katastrofie 10 kwietnia 2010 roku pod Smoleńskiem, jego życiorys doczekałby się szerszego przedstawienia w mediach. Tymczasem zmarł razem z 95 innymi ofiarami, wśród których było wiele bardzo zasłużonych osób. Pewnie dlatego mówiło się o nim w mediach stosunkowo niewiele. A szkoda, bo ta postać niewątpliwie zasługuje na szersze przypomnienie.sobota, 19 marca 2011
Wielki mały rycerz - część I
poniedziałek, 28 lutego 2011
1 marca: Narodowy Dzień Pamięci "Żołnierzy Wyklętych"
Sejm przyjął w lutym ustawę o ustanowieniu Narodowego Dnia Pamięci "Żołnierzy Wyklętych". W myśl jej postanowień 1 marca staje się świętem państwowym. Projekt ustawy wniósł – pod wpływem apeli organizacji kombatanckich – Prezydent Lech Kaczyński w ubiegłym roku. Data 1 marca nie jest przypadkowa – jej propozycję wysunął śp. Janusz Kurtyka, prezes Instytutu Pamięci Narodowej. Tego dnia w 1951 roku w stalinowskiej Polsce wykonano wyrok śmierci na siedmiu członkach IV Komendy Zrzeszenia "Wolność i Niezawisłość" − ostatniego ogólnopolskiego koordynatora "Walki o Wolność i Niezawisłość Polski z nową sowiecką okupacją".poniedziałek, 24 stycznia 2011
"Kto rządzi teraźniejszością, w tego rękach jest przeszłość"
Wspominałem już na tym blogu, jak wielkie wrażenie zrobiła na mnie książka Orwella "Rok 1984". Dla tych, którzy nie czytali tej pozycji, powiem krótko, że jej główny bohater, Winston Smith, jest pracownikiem Ministerstwa Prawdy. Jego zadaniem jest m.in. wprowadzanie zmian do archiwalnych tekstów starych gazet, gdy dochodzi do zmiany w przekazach Partii odnośnie jakiegoś wydarzenia, wojennych sojuszy czy pewnych osób (zdarzały się zresztą przypadki, że niektórzy ludzie nagle znikali - nie tylko w sposób fizyczny, ginęły również jakiekolwiek wzmianki w dokumentach na ich temat, tacy ludzie po prostu przestawali istnieć). Wszystko zgodnie z hasłem: kto rządzi przeszłością, w tego rękach jest przyszłość; kto rządzi teraźniejszością, w tego rękach jest przeszłość.Orwell pisał swą antyutopię pod wpływem doświadczeń jakie zdobył będąc uczestnikiem wojny domowej w Hiszpanii i mając kontakt z praktyczną stroną ideologii komunistycznej. Wydarzenie, które skłoniło mnie do napisania tej notki, miało miejsce 13 lat po wydaniu książki, ale wydaje się być przeniesione z niej żywcem do rzeczywistości...
wtorek, 21 grudnia 2010
Boże Narodzenie na nieludzkiej ziemi...
Ten tekst nie będzie opowiadał o Świętach Bożego Narodzenia, jakie znamy: radosnych, przeżywanych w ciepłej, rodzinnej atmosferze, zgodnie z wszelkimi tradycjami, z pełnym stołem jedzenia i mnóstwem prezentów pod choinką. Gdy w tym roku zasiądziemy do wigilijnego stołu, doceńmy to wszystko, pamiętając także o tych, którzy te jedne z najpiękniejszych dni w roku musieli przetrwać na zesłaniu, z dala od ojczyzny...środa, 15 grudnia 2010
Czarnoskóry powstaniec warszawski
sobota, 11 grudnia 2010
Więzień cara
Jak widać, na szczęście pamięć o nim nie zginęła i są jeszcze żyjące jestestwa, które chcą usłyszeć jego głos. Zapraszam do lektury.
piątek, 3 grudnia 2010
Zimowa reaktywacja!
piątek, 1 października 2010
"A więc do czynu, Bracia Koledzy"
antykomunistycznej partyzantce. On sam opierał się narzuconej Polakom władzy aż do 1951 roku i był jednym z najaktywniejszych "żołnierzy wyklętych". W 2007 roku Prezydent RP odznaczył go pośmiertnie Krzyżem Komandorskim z Gwiazdą Orderu Odrodzenia Polski, a w przygotowaniu - niestety z problemami - jest film fabularny o jego losach. Kim jest człowiek, przeciwko któremu bezpieka zmobilizowała i zwerbowała ok. 800 tajnych informatorów, a do ostatecznej obławy na niego wyznaczyła bez mała 300 funkcjonariuszy UB i żołnierzy KBW? Drodzy czytelnicy, przedstawiam Wam Mieczysława Dziemieszkiewicza, ps. "Rój".czwartek, 26 sierpnia 2010
Zaplute karły reakcji z WiN
Mamy grudzień 1946 roku. Zbliżają się wybory do Sejmu Ustawodawczego, do których rozpoczęto już przygotowania. W Sokołowie Podlaskim zadanie zorganizowania wyborów otrzymuje 8 robotników z Chodakowa. Niestety, zostają oni bestialsko zamordowani przez reakcyjne bandy! Władze natychmiast wydały odezwę potępiającą mord. Na terenie powiatu ogłoszono żałobę, która trwała parę tygodni. Ze szkół w mieście zapraszano dzieci, aby oglądały pomordowanych.
Wkrótce bezbronni robotnicy zostali godnie uczczeni - jedną z głównych ulic Sokołowa Podlaskiego, Długą, przemianowano na Bohaterów Chodakowa. Powstał także pomnik (na zdjęciu), na którym osiem sześcianów symbolizuje ośmiu robotników, zaś dwa miecze na górze - dwóch ochraniających ich żołnierzy Korpusu Bezpieczeństwa Wewnętrznego (KBW).
niedziela, 22 sierpnia 2010
"Powiedzcie mojej babci, że zachowałam się jak trzeba..."
Cykl o Żołnierzach Wyklętych zaczynamy od... kobiety. Warto jednak zwrócić uwagę na to, jak istotną rolę pełniła płeć piękna w antykomunistycznej partyzantce. Zresztą nie bez powodu w słynnej piosence z czasów powstania warszawskiego "Pałacyk Michla" słyszymy w drugiej zwrotce "każdy chłopaczek chce być ranny / sanitariuszki - morowe panny!". :)wtorek, 10 sierpnia 2010
Niezłomni do końca
Janusz Kurtyka, luty 2010.




